Buddhism, Bodies and Machines - the Sound Systems of Thailand (Phetchabun 2016- 2019)
Bouddhisme, corps et machines - Les sound systems de Phetchabun, Thaïlande (2016-2019)
ตู้ระเบิดแผ่นดิน - เครื่องเสียงในอําเภอเมือง และอําเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์
Résumé
This thesis focuses on the study of sound systems in the province of Phetchabun, located at the borders of the northern, northeastern and central regions of Thailand. The use of sound systems, an electro-acoustical apparatus investing extremes registers of sound and sound effects (reverb, echo, distortion, ubiquity), is there generalized. It is used on a daily basis and for the numerous rituals, broadcasting as loud as possible different sound contents so as to be heard by, and gathered, the maximum amount of people. In studying perception, the variety of the machines – musical, liturgical, audiophile, as well as ritual and state-implemented – this thesis intends to decipher the functions of sound system. Why using it? What have its incorporation and generalization changed in the Thai sound culture? The tools of ethnomusicology, anthropology of music and sound, as well as methods of anthropology of Buddhism and ritual will be put to use.
If sound systems transform, its generalization also indicates its relevance to the sound world that welcomes it. They are thus integrated into a vernacular media and sound theory that preexisted that favors a propagation logic called here “maximalist” – the more, the better; the loudest, the better. Following this logic, the sound system has the possibility to, not only immerge individuals in sound, but to dissolve them in a single collective body of listeners: it extends community proportionally to the length of sound radiation emitted. The State makes good use of this function through a national “sound body” consisting in a centralized grid of sound systems heard everyday and everywhere in the country. Sound power is also proportional to the social status of the user. But there are deeper motives at stakes; mostly sensible when mythical space-times are being recreated, or when archetypal vibratory shapes as mandalas are manifested in sound. A quest of the ultimate sound undertaken by all social classes and through sound systems is ongoing in Thailand.
Cette thèse étudie les sound systems à Phetchabun, province à la lisière des régions du Nord, du Centre et du Nord-Est de la Thaïlande. L’usage du sound system, dispositif électro-acoustique mobilisant des registres extrêmes du son et des effets sonores (réverbération, écho, distorsion, ubiquité), y est généralisé. Il est utilisé au quotidien et dans les rituels locaux pour diffuser aussi fort que possible des contenus divers afin d’être entendu par un maximum de personnes. En étudiant la perception, la variété des dispositifs – musicaux, liturgiques, audiophiles mais aussi rituels et étatiques – la thèse illustre les fonctions du sound system. Pourquoi l’utiliser ? Qu’a changé son incorporation et sa généralisation dans le monde sonore de Phetchabun et de Thaïlande ? Pour y répondre, les outils de l’ethnomusicologie, de l’anthropologie de la musique et du son ainsi que les méthodes de l’anthropologie du bouddhisme et du rituel sont mis à profit.
Si le sound system transforme, sa généralisation traduit aussi sa pertinence au sein de l’univers sonore qui l’accueille. Il s’intègre ainsi dans une conception vernaculaire des médias et du son lui préexistant, qui privilégie une logique de propagation dite « maximaliste » – plus il y en a, mieux c’est, plus c’est fort, mieux c’est. Par cette logique, le sound system renferme la possibilité, non seulement d’immerger l’individu dans le son, mais de le dissoudre dans le groupe : il étend la communauté à la mesure de son irradiation sonore. L’Etat fait usage de cette fonction à travers un « corps sonore » national, créé par un réseau de sound systems coordonné sur l’ensemble du territoire. La puissance sonore est donc aussi proportionnelle au statut social de l’utilisateur. D’autres ressorts peuvent être décelés lorsque des espaces et temporalités mythiques sont recréés ou lorsque des formes archétypales et vibratoires comme le mandala sont manifestées par le son. Une quête du « son ultime » se dessine alors à laquelle s’adonne toutes les classes sociales grâce aux sound systems.
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ศึกษาเรื่องเครื่องเสียงในจังหวัดเพชรบูรณ์ ซึ่งอยู่ติดกับภาคเหนือ ภาคกลาง และภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย ส่ิงที่เรียกว่าเครื่องเสียงก็คือ เครื่องใช้ไฟฟ้าท่ีกระจายเสียงให้ดังที่สุด โดยเน้นเสียงทุ่ม เสียงกังวาน เสียงสะเทือนเป็นพิเศษ เครื่องเสียงนี้ใช้บรรเลงในงานแต่ละวัน รวมทั้งบรรเลงในงานประเพณีท้องถิ่น โดยมีจุดหมายเพื่อให้มีเสียงดังมากที่สุดให้ผู้คนที่อยู่รอบๆ จํานวนมากที่สุดได่ฟัง งานวิจัยนี้เอาตัวอย่างจากการศึกษาเอกสารเกี่ยวกับการสัมผัสของมนุษย์ และตัวอย่างจากการศึกษาด่านดนตรี ด่านพิธี ด่านทุกด่านท่ีเกี่ยวกับเสียง เพื่อจะพยายามเข้าใจอย่างลึกซึ้งเกี่ยวกับความเป็นมาของการใช้เครื่องเสียง ว่า มีบทบาทอะไรบ้างในสังคมปัจจุบัน ทําไมต้องใช้เครื่องเสียง ใช้แล้วมีการเปลี่ยนแปลงอะไร
และเปลี่ยนแปลงอย่างไรในจังหวัดเพชรบูรณ์และในประเทศไทย เพื่อตอบเรื่องนี้
งานวิจัยนี้ได้ใช่เครื่องมือและทฤษฎีจากมนุษยวิทยา มนุษยดนตรีวิทยา มนุษยเสียงวิทยา รวมทั้งมนุษยวิทยาด่านพุทธศาสนาและจารีตประเพณี
เครื่องเสียงเปลี่ยนอะไรหลายอย่างแน่นอน แต่การที่จะได้รับความนิยมชมชอบ บ่งบอกถึงการเข้าถึงสังคมของเทคโนโลยี่ ตัวอย่างเช่น เครื่องเสียงสอดคล้องกับแนวคิดด่านสื่อสารที่ว่า ต้องสื่อสารใหดังมากที่สุด แนวคิดนี้นักเขียนเรียกว่า maximalist logic ซึ่งแปลง่ายๆ ว่า ยิ่งดังยิ่งดี ยิ่งเยอะยิ่งดี เครื่องเสียงสามารถทําให้บุคคลลืมตัวในสัญญาณเสียงที่กระจายออกมา และลืมตัวในกลุ่มบุคคลที่ร่วมฟังสัญญาณเสียงนั้นด้วยกัน สัญญาณเสียงแบ่ง และขยายชุมชน รัฐก็ใช้อิทธิพลของเครื่องเสียง โดย ส.ว.ท. เสียงตามสาย และรถเคลื่อนที่ ที่กระจายเสียงทุกวัน ทั่วประเทศ อาจกล่าวว่าเครื่องเสียงมีอิทธิพลใหญ่ในประเทศไทยก็ว่าได้ ความดังเกี่ยวข้องกับอํานาจ และชั้นชนในสังคม แต่ว่าเครื่องเสียงมีบทบาทอย่างอื่นเช่น ตอนอยู่ในงานพิธี หรือตอนมีขบวนแห่ และมีบทบาทเกี่ยวกับสุนทริยศาสตร์ด้วย เครื่องเสียงเป็นเครื่องมือที่ดังที่สุดและไพเราะที่สุดซึ่งมีอิทธิพลต่อทุกชนชั้นในสังคม
Mots clés
Ethnomusicology
Thailand
Isan
Phetchabun
Molam
Sound systems
Buddhism
phin prayuk (electric phin)
Sound studies
Luk thung
Popular music
Southeast Asia
Media
Fichier principal
TH Bouddhisme, corps et machines - les sound systems de Thaïlande_compressed.pdf (23.52 Mo)
Télécharger le fichier
Origine | Fichiers produits par l'(les) auteur(s) |
---|