Definitional Statements in Context: The Perspective from Translation Studies
Les énoncés définitoires en contexte : perspective traductologique
Wypowiedzi definiujące w kontekście: perspektywa przekładoznawcza
Résumé
This paper focuses on definitional statements, and more broadly on explanatory statements, present in published texts. The author deals with the structural dimension of the definitional statement – form, scope, span, textual boundaries – and analyse the discursive purpose of the definitional statement from the pragmatic point of view, in order to highlight the writing strategies implemented. In addition, the definitional statement is evaluated in terms of its intratextual documentary contribution and its role in the construction of the meaning of the text. To illustrate her analysis, the author presents examples drawn from recent press articles (2021), based on the consideration that newspapers act as a powerful relay in the evolution of language. The advent of new occurrences of terms and notions justifies the inclusion of definitional statements. Finally, the author draws some useful lessons for the translator from this study, both in the semasiological (understanding) and onomasiological (making understood) phases of the translation process.
La présente réflexion porte sur les énoncés définitoires, voire plus largement explicatifs, présents dans des textes publiés. L’auteur s’intéresse à la dimension structurale de l’énoncé définitoire – sa forme, son marquage, son empan, son bornage textuel – et elle adopte un point de vue pragmatique pour analyser les visées discursives de l’énoncé définitoire, afin de mettre en évidence les stratégies rédactionnelles mises en œuvre. En outre, l’énoncé définitoire est évalué à l’aune de son apport documentaire intratextuel et de son rôle dans la construction du sens du texte.
Pour illustrer son analyse, l’auteur présente des exemples extraits d’articles de presse très récents (2021), considérant que la presse est à la fois une caisse de résonnance et un puissant relais de l’évolution de la langue. De fait, l’apparition de nouvelles occurrences de termes et notions justifie l’inclusion d’énoncés définitoires.
Enfin en conclusion, l’auteur tire de cette réflexion quelques leçons utiles pour le traducteur, tant dans la phase sémasiologique (comprendre) que dans la phase onomasiologique (faire comprendre) de l’opération traduisante.
Pour illustrer son analyse, l’auteur présente des exemples extraits d’articles de presse très récents (2021), considérant que la presse est à la fois une caisse de résonnance et un puissant relais de l’évolution de la langue. De fait, l’apparition de nouvelles occurrences de termes et notions justifie l’inclusion d’énoncés définitoires.
Enfin en conclusion, l’auteur tire de cette réflexion quelques leçons utiles pour le traducteur, tant dans la phase sémasiologique (comprendre) que dans la phase onomasiologique (faire comprendre) de l’opération traduisante.
Artykuł porusza tematykę wypowiedzi definiujących, a nawet szer
zej wyjaśniających, obecnych w publikowanych tekstach. Autorka zajmuje się strukturalnym wymiarem wypowiedzi
definiującej – jej formą, oznakowaniem, rozpiętością, delimitacją tekstową – i analizuje dyskursywny cel wypowiedzi definiującej z pragmatycznego punktu widzenia, aby podkreślić zastosowane strategie redakcyjne. Ponadto wypowiedź definiująca jest oceniana na podstawie jej
charakteru wewnątrztekstowego i jej roli w konstruowaniu znaczenia tekstu.
Aby zilustrować swoją analizę, autorka przedstawia przykłady zaczerpnięte z bieżących artykułów prasowych (2021), biorąc pod uwagę fakt, że prasa jest potężnym przekaźnikiem ewolucji języka. Pojawienie się nowych wystąpień terminów i pojęć uzasadnia włączenie wypowiedzi definiujących.
Na koniec autorka wyciąga z tej refleksji kilka przydatnych wnisków dla tłumacza zarówno na poziomie semazjologicznym (rozumienie), jak i onomazjologicznym (wyjaśnienie) operacji tłumaczenia.
Aby zilustrować swoją analizę, autorka przedstawia przykłady zaczerpnięte z bieżących artykułów prasowych (2021), biorąc pod uwagę fakt, że prasa jest potężnym przekaźnikiem ewolucji języka. Pojawienie się nowych wystąpień terminów i pojęć uzasadnia włączenie wypowiedzi definiujących.
Na koniec autorka wyciąga z tej refleksji kilka przydatnych wnisków dla tłumacza zarówno na poziomie semazjologicznym (rozumienie), jak i onomazjologicznym (wyjaśnienie) operacji tłumaczenia.