Czy świat bez paszportów to utopia? Utopijny projekt to taki, którego nie da się zrealizować, który nie mógłby zaistnieć. Tymczasem świat, w którym paszporty nie były potrzebne do przekraczania granic, jak najbardziej istniał – przed pierwszą wojną światową. " Przez cały XIX wiek – przypominał Międzynarodowy Urząd Pracy w 1922 roku – przeważnie nic nie stało na przeszkodzie migracji i każdy emigrant mógł wedle własnej woli decydować o terminie wyjazdu, przybycia czy też powrotu. (…)